Tapuda Düşük Satış Radara Takıldı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında geliştirdiği Mekansal Veri Analiz (MEVA) Sistemi ile gayrimenkul alım satımlarında yeni bir denetim sürecini başlattı. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) koordinasyonunda hayata geçirilen sistem, bu yıl içerisinde el değiştiren 16 binden fazla taşınmazı analiz etti. Gerçek satış bedeli ile tapuda beyan edilen değer arasında uyumsuzluk tespit edilen 9 bin 150 kişiden açıklama istendi. KAYIT DIŞILIKLA DİJİTAL MÜCADELE Gayrimenkul alım satım ve kira gelirleri üzerindeki vergi yükümlülüklerinin yakından takibi amacıyla geliştirilen MEVA Sistemi, GİB’in teknoloji ekiplerince coğrafi bilgi sistemi temelli olarak hazırlandı. Sistem, tapu, kadastro, yapı ruhsatı, ikametgah, banka kredisi, gayrimenkul ilanları ve değerleme raporları gibi pek çok veri kaynağını entegre şekilde kullanıyor. Harita üzerinden görsel analiz yapılabilen bu dijital platform sayesinde, gayrimenkullerin piyasa değerine yakın bedellerle işlem görüp görmediği tespit edilebiliyor.   VERİYE DAYALI DENETİM DÖNEMİ BAŞLADI MEVA kısa süre önce 81 il merkezindeki defterdarlıklarda aktif olarak kullanılmaya başlandı. Özel ekiplerce yürütülen analizlerde, son 2-3 ay içerisinde gerçekleşen alım satım işlemleri incelenerek, beyan edilen tapu değerleri ile piyasa rayiçleri karşılaştırılıyor. Gerçek satış değerinden daha düşük bedelle işlem yapıldığı belirlenen taşınmazlar için alıcı ve satıcılardan açıklama talep ediliyor. Bu süreçte, 9 bin 150 kişiye açıklama çağrısı gönderilirken, 2 bin 475 kişi gönüllü uyum göstererek toplamda 5,9 milyar liralık satış bedeli artışı bildirdi. Bu doğrultuda 113,9 milyon liralık tapu harcı, cezasız olarak pişmanlık hükümlerinden faydalanılarak ödendi. Gerekli açıklamayı yapmayan veya eksik harçlarını gönüllü şekilde ödemeyen mükellefler ise vergi incelemesine sevk ediliyor. Bu kişilerden, eksik harçların %25 vergi ziyaı cezasıyla tahsil edilmesi öngörülüyor. BAKAN ŞİMŞEK: TÜM TÜRKİYE'YE YAYILACAK Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, MEVA uygulamasının yakın zamanda tüm vergi dairelerinde yaygınlaştırılacağını açıkladı. Şimşek, sistem sayesinde sadece alım satım değil, kira geliri elde edilip beyan edilmeyen gayrimenkullerin de tespit edileceğini belirtti. Bakan Şimşek, "Gayrimenkul işlemlerinde şeffaflığı artırarak, kayıt dışılığı azaltmayı ve gönüllü uyumu teşvik etmeyi amaçlıyoruz" dedi. GERÇEK DEĞER ÜZERİNDEN İŞLEM ÇAĞRISI Vatandaşlara da çağrıda bulunan Bakanlık, tapuda işlem yapılmadan önce, gayrimenkulün gerçek piyasa değeri üzerinden beyan verilmesini ve gerekiyorsa pişmanlık hükümlerinden yararlanılarak eksik harçların cezai işleme uğramadan ödenmesini öneriyor. MEVA Sistemi ile birlikte Türkiye’de gayrimenkul piyasasında daha şeffaf ve denetlenebilir bir yapı kurulması hedeflenirken, vergi kaybının önlenmesi ve kamu gelirlerinin artırılması da öncelikli hedefler arasında yer alıyor.